Linh Mục Nguyễn Văn Lý (sinh
ngày 15
tháng 5 năm 1946)
là một linh
mục Công
giáo và
một nhân vật bất
đồng chính kiến ở Việt Nam,
đã nhiều lần bị Chính
phủ Việt Nam bắt.
Năm 2007,
ông bị Tòa án nhân dân tỉnh Thừa
Thiên - Huế xét
xử công khai với tội danh "Tuyên truyền
chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam", theo Khoản 1, Điều 88 - Bộ luật
hình sự của Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam.
Linh mục Nguyễn
Văn Lý, tên thánh là Tađêô (Thadeus)
chào đời tại làng Ba Bình, Vĩnh Chấp, Vĩnh Linh, Quảng Trị.
Năm 1963, ông được linh
mục Nguyễn Như Tự bảo
trợ và giới thiệu vào tu học tại Tiểu Chủng viện
Hoàn Thiện (Huế).
Năm 1966, ông vào học tại Đại
chủng viện Xuân Bích Huế.
Tháng 4 năm 1974, ông được Tổng
Giám mục Philipphê Nguyễn Kim Điền truyền
chức Linh mục tại Nhà thờ
chính tòa Phủ Cam (Huế).
Linh mục Nguyễn
Văn Lý gia nhập Hội
Thừa Sai do
Tổng Giám mục Nguyễn Kim Điền sáng lập với mục
đích hoạt động truyền giáo ở những vùng dân cư
nghèo khó và được giao việc phụ trách cộng đoàn
Thừa Sai tại Gò Vấp, Gia Định.
Năm 1975, Linh mục Nguyễn Văn Lý trở về
Huế làm thư ký cho Tổng Giám mục Nguyễn Kim Điền
Tháng 9 năm 1977, vì có liên quan đến việc phổ
biến hai bài tham luận của Tổng Giám mục Nguyễn
Kim Điền với nội dung lên án chính quyền Việt
Nam "chủ trương tiêu diệt tôn giáo", Linh mục
Nguyễn Văn Lý bị bắt và kết án 20 năm tù với tội
danh "chống phá cách mạng" và bị giam tại Thừa
Phủ (Huế).
Tháng 12 năm 1977, Linh mục Nguyễn Văn Lý được mãn
hạn tù nhưng không được phép thi hành nhiệm vụ
linh mục.
Tháng 7 năm 1978 Toà
Tổng Giám mục Huế can thiệp với chính quyền tỉnh
Thừa Thiên và đưa Linh mục Nguyễn Văn Lý về làm
linh mục quản xứ Đốc Sơ, thuộc xã Hương Sơ,
huyện Hương Trà, tỉnh Thừa
Thiên.
Tháng 1 năm 1983 chính
quyền tỉnh Thừa Thiên ra quyết định trục xuất
Linh mục Nguyễn Văn Lý khỏi giáo xứ Đốc Sơ, lý
do vì linh mục không chấp hành lệnh cấm của
chính quyền tỉnh, tiếp tục việc dạy giáo lý
trong giáo xứ.
Tháng 5 năm 1983, Linh mục Lý bị bắt và kết án 10
năm tù và 4 năm quản chế với tội danh "gây rối
trật tự xã hội". Linh mục Lý bị đưa về giam tại
Thanh Cẩm (Thanh Hóa) và Ba Sao (Nam Hà).
Tháng 7 năm 1992, Linh mục Lý được trả tự do và
cho về cư ngụ tại Tòa Giám mục Huế, nhưng bị cấm
không được làm nhiệm vụ linh mục.
Tháng 11 năm 1994, Linh mục Lý đã công bố "Tuyên ngôn 10 điểm về vấn đề tự do tôn
giáo tại Việt Nam".
Năm 1997, Linh mục Lý về nghỉ dưỡng bệnh
tại giáo xứ Nguyệt Biều của
linh mục quản xứ Trần Văn Quý.
Ngày 24
tháng 11 năm 2000, Linh mục Lý phổ biến bản "Tuyên
ngôn về thực trạng Giáo hội Công giáo tại giáo
phận Huế" và lời
kêu gọi "Chúng tôi cần có tự do tôn giáo thật sự
tại Việt Nam"].
Ngày 5 tháng
2 năm 2001, Toà Tổng Giám mục Huế thuyên
chuyển Linh mục Nguyễn Văn Lý về làm linh mục
quản xứ An Truyền thuộc xã Phú An, huyện Phú
Vang, tỉnh Thừa
Thiên-Huế.
Ngày 26
tháng 2 năm 2001, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa
Thiên-Huế đã ra quyết định quản chế hành chính 2
năm đối với Linh mục Nguyễn Văn Lý tại xã Phú An
vì lý do "sử dụng tòa giảng để kích động giáo
dân chống phá chính quyền".
Ngày 19
tháng 10 năm 2001, toà án
nhân dân tỉnh
Thừa Thiên-Huế đã xét xử và tuyên án Linh mục
Nguyễn Văn Lý 15 năm tù giam, 5 năm quản chế tại
địa phương nơi cư trú về hai tội "phá hoại chính
sách đoàn kết" và "không chấp hành quyết định
hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về
việc quản chế hành chính" (Điều 87 và 269 Bộ
Luật Hình sự). Linh mục Lý sau đó bị đưa về giam
tại Ba Sao (Nam Hà).
Ngày 26 tháng 6
năm 2004, Linh mục Lý được trao Giải Shalom khiếm
diện tại Đại học Công giáo Eichstätt-Ingolstadt
(Đức).
Tháng 2 năm 2005, Linh mục Lý được giảm án và
được đặc xá. Theo lời của giới hữu trách thì ông
ta đã "biết lỗi" và "hối hận". Có tin cho rằng
khi ở trong tù, ông đã viết một bức "Tâm thư"
bày tỏ sự hỗi lỗi của mình.
Ngày 8 tháng
4 năm
2006, Linh mục Lý đã thành lập "Khối 8406", cùng với một số
người biên soạn nhiều tài liệu có nội dung chống
lại chính quyền và kêu gọi tẩy chay cuộc bầu cử
quốc hội vào năm 2007.
Ngày 22
tháng 8 năm 2006, Linh mục Lý đã cùng ký tên vào
bản công bố của "Khối 8406" về "Tiến trình dân
chủ hoá Việt Nam".
Ngày 8 tháng
9 năm
2006, Linh mục Lý đã công bố "Tuyên bố nhân dịp
đảng Thăng Tiến Việt Nam công bố tự thành lập
tại Việt Nam ngày 8-9-2006".
Ông cùng với một số người thành lập Đảng Thăng
Tiến Việt Nam và liên
kết với Đảng Vì Dân cùng với một số tổ chức
chính trị ở nước ngoài, thành lập "Liên Đảng Lạc
Hồng".
Ngày 20 tháng 5
năm 2016, Linh mục Lý được trả tự do sau khi bị
giam giữ ở trại giam Nam Hà, huyện Kim Bảng,
tỉnh Hà Nam. Ông về cư ngụ tại Tòa Giám mục Huế.
Phiên toà năm 2007
Ngày 18
tháng 2 năm 2007, công an khám xét nơi ở của Linh
mục Nguyễn Văn Lý tịch thu 200 kg tài liệu
mà họ báo cáo rằng đó là những tang vật tuyên
truyền chống chính quyền Việt Nam.
Họ cũng đã thu giữ 5 máy tính xách tay, 1 máy
tính để bàn đang kết nối Internet thông
qua máy điện
thoại di động. Ngoài ra, còn thu được 7
điện thoại di động, 136 sim điện thoại cùng
nhiều phương tiện khác mà Nguyễn Văn Lý dùng để
in ấn, phát tán. Nguyễn Văn Lý bị khởi tố với
các tội danh "phá hoại chính sách đoàn kết"
(Điều 87 BLHS), "tuyên truyền chống phá Nhà nước
CHXHCNVN" (Điều 88 BLHS) và "không chấp hành án"
(Điều 304 BLHS).
Ngày 30
tháng 3 năm 2007, tại Huế, Tòa án nhân dân tỉnh
Thừa Thiên-Huế đã mở phiên tòa xét xử Nguyễn Văn
Lý về tội "tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa
Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam" quy định tại Khoản 1,
Điều 88 - Bộ luật hình sự của Cộng hòa Xã hội
Chủ nghĩa Việt Nam và tuyên phạt Linh mục Nguyễn
Văn Lý 8 năm tù giam và 5 năm quản chế tại nơi
cư trú sau khi mãn hạn tù. Trong phiên tòa này
không có mặt luật sư biện hộ.
Khi ra tòa,
Nguyễn Văn Lý tỏ thái độ bất hợp tác, không chịu
vào phòng xử, và đã bị các nhân viên an ninh lôi
đi. Sau đó,
Nguyễn Văn Lý còn tỏ thái độ chống đối rồi đạp
vào vành móng ngựa và khi Nguyễn Văn Lý bắt đầu
lên tiếng: "Đả đảo cộng sản Việt Nam...", một
nhân viên an ninh mặc thường phục đã lấy tay bịt
miệng Nguyễn Văn Lý lại. Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn
Minh Triết trả
lời phỏng vấn
hãng truyền hình CNN cho
rằng trong lúc xét xử ông Lý có những lời lẽ thô
bạo, chửi bới chánh tòa nên đã xảy ra chuyện bịt
miệng nhưng hành động này là không tốt, không
đúng, là sai sót của một nhân viên bình thường
không phải là chủ trương của nhà nước và việc
này sẽ bị xử lý.
Nguồn:https://vi.wikipedia.org/wiki/Ta%C4%91%C3%AA%C3%B4_Nguy%E1%BB%85n_V%C4%83n_L%C3%BD
