Phan Kế Bính
Phan Kế Bính (1875 – 1921),
hiệu là Bưu
Văn, bút hiệu Liên
Hồ Tử, là một nhà báo, nhà văn nổi
tiếng của Việt Nam đầu
thế kỷ 20.
Tiểu sử
Phan Kế Bính quê ở làng Thụy Khê,
huyện Hoàn Long, tỉnh Hà Đông (nay
thuộc phường Thụy Khuê,
quận Tây Hồ, Hà Nội). Năm
Bính Ngọ (1906), Phan Kế Bính dự thi Nho học và
đỗ Cử nhân, nhưng không ra làm quan,
mà ở nhà dạy học. Trong thời gian này, ông
công khai hưởng ứng phong trào Duy
Tân, nhưng không trực tiếp chỉ đạo. Từ
1907, ông bắt đầu viết báo cho nhiều tờ báo
trong nước, trong vai trò là một trợ bút, chủ
yếu là dịch thuật, biên khảo sách chữ Hán. Sau
đó ông lần lượt cộng tác với các tờ báo: Ðông
Dương tạp chí, Lục tỉnh tân văn, Trung Bắc tân
văn. Đặc biệt là với tờ Đông Dương tạp chí,
ông có thời gian làm trong ban biên tập Đông
Dương tạp chí, và tác phẩm của ông phần lớn
đều từng đăng trên tạp chí này.
Tác phẩm
Các sách biên khảo:
- "Việt Nam
phong tục" (1915): nghiên cứu nghiêm
túc, có tính phản biện, về thuần phong mỹ
tục của Việt Nam;
- "Việt
Hán văn khảo" (1918): bàn về văn
chương chữ Hán ở Trung Quốc, Việt Nam và
triết học Trung Quốc;
- Các sách
viết về danh nhân Việt Nam: "Nam hải dị
nhân" (1909), "Hưng Đạo Đại vương"
(1912).
Sách dịch thuật:
- "Đại Nam
nhất thống chí" (1916);
- "Ðại nam
điển lệ toát yếu" (1915 - 1916);
- "Việt Nam
khai quốc chí truyện" (1917);
- "Đại Nam
liệt truyện tiền biên" (1918);
- "Ðại Nam
liệt truyện chỉnh biên" (1919);
- Đặc biệt là
bộ "Tam quốc chí diễn nghĩa" dịch
chung với Nguyễn
Văn Vĩnh.
Phan Kế Bính mất lúc mới 46 tuổi vào
năm Tân Dậu (1921).
Tên của ông hiện được đặt cho một
con đường ở phường Cống Vị quận Ba Đình Hà
Nội, cắt vuông góc với đường Liễu Giai. Ngày
29 tháng 5 năm 2005, tại Văn Miếu - Quốc
Tử Giám, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam
đã tổ chức Lễ tưởng niệm 130 năm ngày sinh và
85 năm ngày mất của ông
