Chúng tôi
xin kể thêm tên ký giả Lô Răng, một thời “tạp
ghi” trên nhật báo Tiền Tuyến (1965-1973) cũng
là nhà văn Phan Lạc Phúc, quán làng Hữu Bằng,
huyện Thạch Thất, tác giả hai tập “Bạn Bè Gần
Xa” (2002) và Tuyển Tập Tạp Ghi (2000) xuất
bản ở hải ngoại.
Nhà văn
Phan Lạc Phúc cho biết năm 1965 khi về nhận
chức vụ tổng thư ký nhật báo Tiền Tuyến, tờ
báo mà ai cũng biết thuộc quân đội, được phát
hành sánh vai với các tờ báo tư nhân tại
Saigon, ông phịa ta một mục “tạp ghi” ở trang
trong mỗi ngày, và ký một cái tên lạ hoắc: Ký
giả Lô Răng, mượn mục này để trình bày thế sự
theo quan điểm của mình, vì theo đường lối của
báo chí quân đội Mỹ, tờ báo không có mục quan
điểm hay bình luận chính trị. Tuy mang danh là
ký giả, Phan Lạc Phúc xuất thân từ người lính
tác chiến, trước ngày Hiệp Ðịnh Geneve được ký
kết. Ông tốt nghiệp Khóa 2 Thủ Ðức, thời mà
quân trường này còn là một dãy nhà tranh. Ra
trường ông phục vụ tại Tiểu Ðoàn 6 Việt Nam
thuộc GM 2. Năm 1955, ông mang cấp bậc trung
úy, giữ chức vụ tiểu đoàn trưởng TÐ 14 Việt
Nam, tiếp thu Bình Ðịnh. Trong những tháng đầu
tiên thời Ðệ Nhất Cộng Hòa, ông Phan Lạc Phúc
bị thôi chức tiểu đoàn trưởng vì không có “lý
lịch tốt, thiếu tác phong,” học Anh văn, chuẩn
bị đi du học Mỹ, rồi lại bị gạch tên trong
danh sách. Nhờ ông Ngô Văn Hùng (sau này là
trung tá chết trên chuyến xe lửa chở tù năm
1975 tại miền Bắc), thân tình với Văn Phòng Cố
Vấn Chính Trị tại miền Trung, ông được đưa về
làm việc tại Phòng 5 Bộ TTM. Năm 1957, ông
được gửi đi học khóa Sĩ Quan Thông Tin Báo Chí
(Press Information Officer) tại Ft. Slocum,
NY, Mỹ. Về nước, ông được cử giữ chức vụ phụ
tá Trưởng Phòng 5 Bộ TTM (trưởng phòng lúc bấy
giờ là Thiếu Tá Nguyễn Văn Châu, về sau là
giám đốc Nha Chiến Tranh Tâm Lý) và lần lượt
giữ các chức vụ khác như trưởng phòng Tâm Lý
Chiến, Bộ Tư Lệnh Hải Quân, sĩ quan thuộc Bộ
Tư Lệnh Hành Quân của Thiếu Tướng Dương Văn
Minh.
Sau biến cố
1 tháng 11, 1963, trường Chiến Tranh Chính Trị
được thành lập với sự cố vấn của quân đội
Trung Hoa Dân Quốc, ông Phan Lạc Phúc về làm
trưởng Khối Huấn Luyện của trường này và phục
vụ văn phòng của Tướng Trung Hoa Dân Quốc
Vương Thăng, cố vấn của Bộ TTM. VNCH về “Lục
Ðại Chiến.” Năm 1965, Phan Lạc Phúc trở thành
ký giả Lô Răng khi về giữ chức vụ chủ bút của
tờ nhật báo Tiền Tuyến. Năm 1973, ông từ giã
nghề ký giả đi học khóa Chỉ Huy Tham Mưu tại
Long Bình rồi sau đó về giữ chức vụ tham mưu
phó CTCT Quân Ðoàn III tại Biên Hòa, nhưng chỉ
được một năm, đầu năm 1974, lại vướng nghiệp
báo, ông về trường Cao Ðẳng Quốc Phòng để phụ
trách tập san nghiên cứu của trường.
Tan hàng,
nhà văn Phan Lạc Phúc đã qua các trại tập
trung Long Giao, Suối Máu, ra Bắc ở Liên trại
2 Sơn La, Phù Yên, Thanh Phong, Tân Kỳ (Nghệ
Tĩnh), rồi trở ngược lại Hà Nam Ninh, sau cùng
là Xuân Lộc Z.30D. Ra tù năm 1985, năm 1991,
vợ chồng ông đến định cư tại Sydney, Úc, do
con gái ông bảo lãnh theo diện đoàn tụ. Tại
đây, nhà văn Phan Lạc Phúc có cái duyên gặp
lại nhà văn Nhất Giang, một nhân viên tòa soạn
nhật báo Tiền Tuyến năm xưa, hiện đang chủ
trương hai tờ báo lớn nhất nước Úc lúc bấy giờ
là nhật báo Chiêu Dương và tuần báo Văn Nghệ.
Ông có cơ hội cầm bút lại, và cũng với thể
loại tạp ghi, sau Chiêu Dương, tạp ghi của
Phan Lạc Phúc còn xuất hiện trên nhiều tờ báo
khác tại Úc Châu như Việt Luận, Dân Việt và
Ngày Nay (Mỹ), Quê Mẹ (Pháp), Thời Báo
(Canada). Những tác phẩm “tạp ghi” của ông đã
được nhà xuất bản Văn nghệ ở California của
ông Võ Thắng Tiết xuất bản lần đầu tiên, sau
đó được in lại tại Úc, trong mục đích gây quỹ
giúp nạn lụt tại Việt Nam năm 2000 và giúp gây
quỹ xây dựng nhà thờ Quốc Tổ cũng như trung
tâm sinh hoạt cộng đồng của Người Việt Tự Do
tại New South Wales.
